Slimme codering gaat geld opleveren

Slimme codering op verpakking zorgt voor helder verhaal naar consument

Het kunnen delen van informatie over producten en verpakkingen is niet voor elke keten even goed georganiseerd. Onder druk van wetgeving moet dit de komende jaren snel verbeteren. Daarbij speelt codering een belangrijke rol, stellen duurzaamheidsexpert Merckx en innovatiemanager Van den Bos, beiden werkzaam voor GS1 Nederland.

Er zijn voorbeelden van bedrijven die de informatieketen van een product al goed inzichtelijk hebben gemaakt, geven de heren aan. Zoals FrieslandCampina. “Dat gaat zo ver dat ze op serienummer een blik met melkpoeder coderen. Scant de consument die barcode, dan vertelt die waar het product is geweest is en hoe de productieketen eruit ziet. Ook is hiermee namaak tegen te gaan. Melkpoeder is een product met emotie, dus daar wil je als producent een hoogwaardig product leveren mét info.”

Codes moeten voor scanners leesbaar zijn

Een van de grootste uitdagingen die er op dit moment is, is het ‘begrijpelijk’ maken van informatie voor machines. “Als GS1 doen we dat met identificatiecodes en datastandaarden, waarmee scanners producten herkennen en de bijbehorende data ophalen en interpreteren. Je kunt die identificatiecodes straks als barcodes of als QR- codes weergeven. Bedrijven moeten nadenken over hoe ze een verpakking kunnen en willen coderen en wat ze er vervolgens mee willen doen. Het vereist dat zowel wij als bedrijven vanuit mens én machine denken. Een sorteermachine moet keuzes kunnen maken, iets wat alleen mogelijk is als een machine weet waarover hij praat.”

Altijd toegang tot de juiste informatie

Diverse ondernemers hebben een deel van de informatieketen goed georganiseerd. Zoals het verwerken van data bij de kassa van de supermarkt. Het is nu volgens Merckx en Van den Bos tijd om meer energie te steken in circulaire producten. “Een verpakking is soms al gemaakt voor het product is bedacht.

Meer verpakkingen moeten gescheiden en opnieuw verwerkt kunnen worden na gebruik. Dat is iets wat los van een verkoopproces staat. Op een sorteerband van een afvalverwerker moet direct duidelijk zijn om welk soort verpakking het gaat.

Aanvullend is het belangrijk dat je zorgt dat lineaire- of QR-codes voor mobiele telefoons leesbaar zijn. De markt moet standaarden omarmen waarmee mensen altijd toegang hebben tot de juiste informatie over verpakkingen. Daarmee weten ze niet alleen welk product ze hebben gekocht met welke ingrediënten, maar ook om wat voor soort verpakking het gaat en waar ze die kunnen weggooien.”

Green Deal moet aanzetten tot circulariteit met Digitaal Product Paspoort

De Green Deal is een Europees totaalprogramma dat zich richt op klimaatproblematiek én het tekort aan grondstoffen. Europa is daarbinnen onder andere strenger voor materialen die op de markt komen en het gebruik ervan. Het Digitaal Product Paspoort (DPP) is een van de bouwstenen van de Green Deal. Het paspoort moet, volgens GS1, een product op zijn gehele reis door de circulaire keten vergezellen.

Merckx: “Verpakkingen zorgen voor behoorlijk wat impact. Zo is er ook de Packaging & Packaging Waste Regulation die bepaalt dat producenten herbruikbare verpakkingen traceerbaar moeten maken. Voor het traceren zijn standaarden, datadelen, systemen én betere processen nodig. Bedrijven kunnen hier dus al op inspelen.” Merckx geeft aan binnen een jaar of twee wel beweging in de markt te verwachten. Daarmee kan de finetuning van de huidige verpakkingseisen, zoals het hergebruik, op gang komen.

Promotieacties, verspilling tegengaan en meer…

Terug naar het Digitaal Product Paspoort (DPP); het DPP helpt om verspilling tegen te gaan. Kijk hoe andere Europese landen hiermee omgaan, want we kunnen nog veel meer van elkaar leren, vindt Van den Bos. “Er zijn al landen waarin je een verpakking kunt scannen en ziet in welke bak je iets moet weggooien. Codering is dé manier om dit op gang te brengen. Het printen van een 2D- of QR-code op een verpakking kan duidelijkheid geven. De kosten daarvan zijn nihil.”

De genoemde QR-code is nu vooral in gebruik voor promotieacties, maar kan tegelijkertijd voor veel meer doeleinden worden gebruikt. Op dit moment is er nog angst dat deze code het scanproces aan de kassa verstoort. Van den Bos: “Daarom loopt er in de VS een programma dat toewerkt naar het kunnen verwerken van 2D-codes bij de kassa. In de voorbereiding hierop moet duidelijk worden hoe een scanner op een verpakking de juiste code kiest. Dat is nodig om tot meer circulariteit te komen.”

‘Bedrijven laten omzet liggen’

Hoewel wetgeving er dus toe moet leiden dat circulariteit dichterbij komt en verspilling afneemt, is er volgens Merckx en Van den Bos iets belangrijkers dat tot resultaat kan leiden. “Ga als bedrijven bij elkaar zitten en maak afspraken. Richt je niet te snel op technologie, maar gebruik dat als ondersteuning. Bespreek onderling hoe je tot de beste manier komt van (materiaal)productie tot recycling en hergebruik.

Wat FrieslandCampina voor de Aziatische markt kan, moet het ook hier kunnen.” Consumenten willen meer weten over de producten die ze kopen, zoals over duurzaamheid, stellen de twee. “Gebruik die wetenschap door gebruik te maken van slimme codering op verpakkingen. Verpakkingen kunnen je helpen bij die marketing. Door daar niet slim gebruik van te maken, laten sommige bedrijven tot wel zes procent omzet liggen.”