- Door Roel van den Broek, zelfstandig verpakkingsontwerper BBB design.
Lang geleden was ik nog geen verpakkingsontwerper, maar werkte ik als productontwerper voor productiebedrijven met een eigen product.
Het viel me op dat er bij dergelijke bedrijven vaak een strijd is tussen de afdelingen sales en productie. Sales wil graag klant specifieke producten, afwijkend van standaard verkopen maar de afdeling productie ziet dat als een verstoring van het productieproces en probeert dat te verhinderen. Voor mij als productontwerper de taak om standaard productvarianten te ontwikkelen die een compromis zijn tussen de eisen van sales en productie. En zoals het ook in de politiek is; met een compromis is iedereen slechts een beetje tevreden.
Zonder verpakking is een product niet te gebruiken
Later ging ik als productontwerper werken in de verpakkingssector en werd ik dus verpakkingsontwerper. Een verpakking vond ik een overzichtelijk product met weinig onderdelen. In de moderne tijd krijgt de verpakking meer en meer functies. De verpakking lijkt soms een groter aandeel van de resources te gebruiken dan het te verpakken product. Vroeger werd een blokje handzeep in een papieren wikkel verpakt. Vóór gebruik wordt de verpakking weggegooid. Tegenwoordig is de handzeep in gel-vorm en zit in een plastic fles met pompje. Zonder verpakking is het product eigenlijk niet te gebruiken. De verpakking wordt pas afgedankt aan het einde van de gebruiksfase.
Vroeger werd een blokje handzeep in een papieren wikkel verpakt. Tegenwoordig is het een gel in een plastic fles.
Het compromis wordt groter
Ook in de verpakkingsbranche is een ontwerp een compromis tussen tegenstrijdige eisen. Echter, hier zijn veel meer partijen bij betrokken dan ik vroeger gewend was. Van verpakkingskundigen die ik tegenkwam, hoorde ik dat hier sprake is van een keten. Het product doorloopt van zijn ontstaan tot het verdwijnen verschillende stadia die allemaal op elkaar afgestemd worden door een verpakkingskundige. In het ideale geval wordt het einde van de keten weer aangesloten op het begin. Door de trend dat de verpakking steeds complexer wordt, wordt de keten steeds langer en ontstaan er steeds meer tegenstrijdige eisen. Het compromis wordt dus ook groter. Een goede reden om verpakkingen weer eenvoudiger te maken. Wat zou dat betekenen voor de verpakking van handzeep?