Nooit meer verpakken

- Door Jeroen Verbrugge, managing director en creative director bij FLEX/design

Onze sector ligt al enige tijd onder een vergrootglas. Wij, verpakkings-producenten en verpakkingsontwerpers, houden ons bijna allemaal bezig met milieubelastende activiteiten. Plasticsoep, landfill: het is allemaal onze schuld. Toch probeert diezelfde sector dat te veranderen en te verbeteren. “Geen kunststof” is dan in vele gevallen het adagium. Daarom zien we meer en meer kartonnen verpakkingen, en papieren flessen, maar vergeten we dat die flessen dan wel vaak moeten worden voorzien van een kunststof liner. En dan nu weer een papieren fles voor wasmiddel: of die kunststof bevat is mij niet bekend.

Al om-denkend dacht ik: zonder verpakkingen zouden wij deze discussie volledig kunnen stoppen. Als ik het voorkomen van bederf gemakshalve even buiten beschouwing laat, hoe zou die wereld er dan uit zien en heeft de sector dan nog wel bestaansrecht? In essentie is een verpakking een tijdelijke bescherming en compartimentering van een product om het vanaf de plek van productie in kleinere hoeveelheden te kunnen verplaatsen naar de plek van tussenopslag en uiteindelijk consumptie. Misschien is de glazen “refill” melkfles van de huis-aan-huis melkboer een mooie metafoor, of anders wel de boer die direct vanaf het land een krop andijvie in een “re-use” krant wikkelt om deze vervolgens voor je in de boodschappentas te doen. Vooral gevoed door de wens naar meer en meer gemak en de toenemende rol van de supermarkt, met een steeds verder groeiend assortiment van voorverpakte producten, zou je kunnen stellen dat wij met het verpakken te ver zijn doorgeschoten. Het is dan ook niet voor niets dat er steeds vaker over een verpakkingsloze supermarkt wordt gesproken. De eerste initiatieven, zoals “Potjes & deksels” en “Loop”, zijn al op weg.

Zo gesteld zie ik dan ook een hele grote en veel fundamentelere uitdaging voor onze sector. Ook bij een verpakkingsloze supermarkt moet het primaire product voor transport en opslag tijdelijk beschermd en dus “verpakt” worden. Maar dan misschien met totaal andere type “smart” logistieke dragers, andere AGF-kratten, totaal andere winkelschappen en dispense systemen. Hele andere, duurzame verpakkingsoplossingen die het primaire product beschermen vanaf de plek van productie tot aan verkoop. En misschien moeten wij voor de consument wel het ultieme boodschappenwagentje herontwerpen? Als een soort kleine, mobiele, misschien zelfs gedeeltelijk elektrisch gekoelde proviandkast? Waarin laatjes en vakjes tijdelijk dienstdoen als verpakking en bescherming van het product tot aan huis? Kortom, er is werk aan de winkel. Onze sector krijgt het drukker dan ooit!