- Door Corneel Lambregts, Manager Energie & Milieu bij Koninklijke VNP.
Regelmatig doe ik verwoede pogingen mijn verpakkingsafval in de juiste container te proppen: de Coolblue-verpakking bij het oud papier, de smerige pizzadoos bij het restafval, het yoghurtpak bij het pmd-afval (plastic, metaal en drankenkartons). De doelstelling om minder afval te produceren en het op de juiste wijze bij het recyclingplatform aan te bieden lijkt een steeds grotere uitdaging, als mijn wijkgenoten de maatstaf zijn. Los van het gesjouw met bergen afval wordt de consument steeds dwingender op het hart gedrukt kwaliteit te leveren: de afvalcontainer als hoogwaardige grondstoffenopslag. Het credo gij zult geen laagwaardig afval opslaan is echter eenvoudiger gezegd dan gedaan.
Circulariteit is een utopie als producenten geen kwaliteit leveren
De consument mag niet de schuld krijgen van het onvermogen goed recyclebare verpakkingen op de markt te brengen. We klagen regelmatig dat de kwaliteit van de ingezamelde grondstof laag is, maar daar zijn we zelf grotendeels debet aan met al die multilayer verpakkingen. Zo ingewikkeld kan het niet zijn om bij het ontwerp van een verpakking niet alleen aandacht te hebben voor voedselveiligheid en marketingwaarde, maar ook de hersenen te kraken over de vraag hoe de verpakking een zo groot mogelijke bijdrage levert aan de circulariteit van papier en karton. Een consument maakt in de winkel een keuze op basis van smaak, inhoud en gewoonten, het is aan ons ervoor te zorgen dat de bijbehorende verpakking functioneel is, niet tot ergernis leidt en bijdraagt aan de recylability van ons materiaal.
De consument als grondstoffenleverancier voor de industrie is een utopie als producenten geen kwaliteit leveren. Wie neemt de verantwoordelijkheid daarvoor? In de papier- en kartonketen kennen we minimumstandaarden, maar die blijken niet altijd een goed sturingsmechanisme voor vernieuwende verpakkingen en technische innovaties die in hoog tempo hun intrede doen. We moeten als keten nog beter samenwerken en afspraken maken over het ontwerp als waarborg voor een kwalitatief hoogstand recyclingmechanisme, nu en in de toekomst. Een verplichte recyclabilitytest is een optie, maar circulariteit van materialen is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de hele keten. De ontwikkeling van papiercirculair.nl, waarop we het bedrijfsleven adviseren over de recylability van verpakkingen, is een stap in de goede richting. We werken aan duurzame oplossingen, maar nog bredere samenwerking op het vlak van innovatie én circulariteit is hoognodig.