Gert Jan Gombert: 'Het recycling­systeem in Nederland faalt'

Het is ronduit absurd. Nederland, bekend om zijn milieubeleid en hoge recyclepercentages, ziet een bedrijf dat gerecycled plastic produceert failliet gaan. TRH Recycling, een pionier in de circulaire economie, heeft moeten sluiten omdat het niet kon concurreren tegen goedkoop virgin plastic uit de VS en China. Het ironische aan deze situatie is haast te groot om te bevatten.
Onze overheid verwacht van ons dat we trouw ons plastic scheiden en recyclen en de extra kosten voor gescheiden inzameling en verwerking betalen. We hebben zelfs een hele infrastructuur opgebouwd om de circulaire economie te ondersteunen. Maar wat blijkt? Het gerecyclede plastic belandt in de verbrandingsoven, terwijl bedrijven massaal virgin plastic inkopen.
Het probleem ligt in de import van goedkoop virgin plastic. De productie daarvan in landen, zoals de VS en China, wordt ondersteund door subsidies en lagere ­milieustandaarden. Deze subsidies komen vaak in de vorm van goedkope toegang tot fossiele brandstoffen. In 2020 werd wereldwijd bijna 6 biljoen dollar aan subsidies verstrekt aan de fossiele-brandstoffen­sector, waarvan een groot deel impliciet is.

In de VS speelt fracking een belangrijke rol in de goedkope productie van virgin plastic. De fracking-industrie profiteert van subsidies en regelgeving die het financieel haalbaar maken om gas goedkoop te produceren. Dit goedkope gas wordt gebruikt om plastic te maken, wat de kosten voor virgin plastic verlaagt.
Het is een paradox dat we als burgers worden aangemoedigd om ons afval te scheiden en te recyclen, terwijl de markt wordt overspoeld met gesubsidieerd virgin plastic. Hierdoor belanden veel gerecyclede materialen in de verbrandingsoven in plaats van opnieuw gebruikt te worden. Dit maakt het voor bedrijven als TRH bijna onmogelijk om te overleven tegen de stroom van goedkoop virgin plastic.
De overheid moet dringend actie ondernemen om deze scheve situatie te corrigeren. Dit kan door het invoeren van importheffingen op virgin plastic of door subsidies aan de gerecycled-plastic-industrie. Zonder dergelijke maatregelen blijft de circulaire economie een ideaal en zullen meer bedrijven zoals TRH het onderspit delven.
Het is nu aan de overheid om ervoor te ­zorgen dat bedrijven die gerecycled plastic produceren niet ten onder gaan door oneerlijke concurrentie. Alleen dan kunnen we spreken van een echt duurzame samenleving.