Epco Blessing is zelfstandig kunststofspecialist bij ERB Innovations en Transmare CirQlair. Blessing schrijft over de plastic hetze in de maandelijkse VerpakkingsManagement-column "Ingewikkeld".
Ik verbaas me over de trend om multinationals aan te klagen om hun hoeveelheid verpakkingen. Er worden namelijk teveel plastic verpakkingen gebruikt, die te vaak opduiken op plekken waar ze niet thuis horen, vinden milieuorganisaties. Gek genoeg klagen zij niet de overheden aan wegens slecht afvalmanagement of te weinig vuilnisbakken. Ook niet de consumenten die hun afval op straat gooien. Ik juich hun enthousiasme voor onze leefomgeving toe en deels neem ik het ze ook niet echt kwalijk, ze willen het beste voor ons allemaal.
Noodzakelijk kwaad
Maar baseren zij zich op de juiste informatie? Zelf verdiep ik mij al meer dan 25 jaar in de wondere wereld van de (plastic) verpakkingen en adviseer bedrijven op het gebied van duurzaam verpakken. Echter, hoe meer ik leer of denk te weten, hoe grijzer en ingewikkelder de werkelijkheid wordt. Toch jammer, ik had zo gehoopt dat de duurzaamste keuze makkelijker, meer zwart-wit zou zijn. Fact-checking is zo ontzettend belangrijk, LCA’s een noodzakelijke tool. Willen wij producten makkelijk mee willen nemen, langer bruikbaar maken en portioneren, dan zijn verpakkingen vaak een noodzakelijk kwaad. Sommige materialen zijn hier efficiënter in dan andere (gewicht inhoud vs. gewicht verpakking), andere zijn technisch beter, makkelijker her te gebruiken of bio-afbreekbaar. Gemakshalve wordt vergeten dat plastic verpakkingen per kg heel efficiënt zijn.
‘Het is uitdagend om in het oerwoud van technische en wettelijke eisen de juiste ethische keuzes te maken’
Recycling
Ook op het vlak van recycling kosten plastic verpakkingen minder energie en water dan metaal, glas en papier. Regelmatig worden plastic verpakkingen vervangen door bijvoorbeeld papier. Bij gebruik van papier of karton heb je twee tot vijf keer zoveel materiaal nodig ten opzichte van plastic verpakkingen. Dit geeft dus meer afval en kost meer energie en water. Kortom, het milieu is dan de grootste verliezer.
Plasticafval
Wel kunnen we nog veel verbeteren op het vlak van plastic inzameling, sortering en recycling. Vergeet niet dat plasticafval pas zo’n 75 jaar bestaat, in tegenstelling tot de vele honderden jaren van glas-, metaal- en papierafval. Ook het gebruik van post-consumer recycled plastics moet meer gepromoot worden. De EU heeft hiervoor ambitieuze doelstellingen en de eerder genoemde multinationals kunnen zeker beter hun best doen. Het is uitdagend om in het oerwoud van technische en wettelijke eisen de juiste ethische keuzes te maken. Daarnaast ontzettend belangrijk; leg de consument uit waarom jij die keuze maakt, met feitelijke onderbouwing. Mooie taak voor marketeers, verpakkingskundigen en materiaalspecialisten om daar gezamenlijk op te trekken.