RaboResearch: consolidatie blijft golfkartonmarkt beheersen

De energiecrisis in Europa en een zwakke vraag in de tweede helft van 2022 en 2023 hebben de concurrentiepositie van Europese papierverpakkingsproducenten aangetast. Bedrijven moesten snel kosten besparen, voornamelijk door verbeterde energie-efficiëntie en operationele optimalisatie. Tegelijkertijd bleven zij investeren in M&A (fusies & overnames), wat van strategisch belang is om concurrerend te blijven in een sterk gefragmenteerde markt .

En ondanks een decennium van versnelde consolidatie blijft de Europese golfkartonmarkt sterk gefragmenteerd, concludeert RaboResearch. Sinds 2016 zijn er 219 opvallende M&A-deals geweest binnen de golfkartonketen, variërend van papierrecycling tot verpakkingsdistributie . De top 5 producenten, waaronder Smurfit Kappa, DS Smith en Saica, hebben slechts 41% van de geïnstalleerde capaciteit in handen, wat een lichte stijging is ten opzichte van 37% in 2016 .

Zwakke markt, meer overnames

Ondanks de uitdagende marktomstandigheden, die zich uiten in een zwakkere vraag en lagere wereldwijde prijzen sinds het vierde kwartaal van 2022, is de M&A-activiteit niet afgenomen. Sterker nog, de marktdaling heeft geleid tot een toename in M&A-activiteit in Europa. Bedrijven die stabieler bleven tijdens de neergang zagen kansen om zwakkere concurrenten over te nemen, wat leidde tot meer overnames .

Diverse factoren die fusies en overnames stimuleren zijn in de loop der jaren sterker geworden. Margedruk door gestegen energieprijzen, economische neergang en hogere financieringskosten hebben de scheiding tussen potentiële kopers en verkopers verscherpt . Elementen van de Europese Green Deal, zoals toenemende regelgeving en kosten voor compliance, zetten vooral kleine en middelgrote spelers onder druk .

Strategische veranderingen

Europese bedrijven richten zich via M&A op strategische geografische gebieden en productsegmenten. Italië is bijvoorbeeld een hotspot geworden voor overnames door niet-Italiaanse spelers, zoals VPK en Schumacher Packaging, die hun positie in de markt hebben versterkt ten koste van familiebedrijven’, merken de onderzoekers van RaboResearch op.

Onafhankelijke verpakkingsdistributeurs hebben hun M&A-activiteiten versneld, vooral sinds 2021. Deze trend omvat zowel horizontale als verticale integratie. Macfarlane Group en Zeus Packaging hebben meerdere kleinere bedrijven overgenomen om hun geografische aanwezigheid te vergroten en hun productiecapaciteiten te versterken .

Consolidering gaat door

Fusies en overnames zullen naar verwachting een prominente rol blijven spelen in de groei van de Europese golfkartonmarkt. Bedrijven zullen zich blijven aanpassen aan marktveranderingen in een sterk gefragmenteerde industrie. Verhoogde concurrentiedruk, uitdagingen door regelgeving en veranderingen in de klantenbasis, creëren een sterke basis voor verdere marktconsolidatie .

Grotere spelers zullen waarschijnlijk blijven zoeken naar kansen om te groeien in gefragmenteerde regio's en zullen zich richten op de Amerikaanse markt, waar de regelgeving en energie-eisen minder streng zijn. Daarnaast zullen Europese spelers voortdurend volume- en waardegroei nastreven via overnamestrategieën, waarbij ze zich mogelijk richten op niches met producten die hoge marges bieden.

Game Changer

Volgens RaboResearch is een van de opvallendste recente deals is de fusie tussen Smurfit Kappa en WestRock in september 2023. Hoewel deze fusie geen onmiddellijke impact heeft op de Europese marktaandelen, heeft het de concurrentiedynamiek veranderd en meer aandacht getrokken naar M&A-activiteiten in zowel Europa als Amerika . Een game changer, volgens de onderzoekers

De Europese golfkartonmarkt staat volgens het rapport voor aanzienlijke veranderingen, gedreven door strategische fusies en overnames en door de noodzaak om concurrerend te blijven in een dynamische marktomgeving. ‘De voortdurende consolidatie, gecombineerd met de drijvende krachten erachter, zal naar verwachting de komende jaren blijven aanhouden, wat leidt tot een efficiëntere en meer geconcentreerde marktstructuur.’

Groeistrategie

In een samenvatting geven de onderzoekers aan dat voor Europese spelers strategische fusies en overnames, meestal bolt-on (overname waarbij koper de onderneming samenvoegt met eigen divisie, red.) en middelgrote overnames, een belangrijkere groeistrategie zouden kunnen zijn dan nieuwe capaciteitsinvesteringen. ‘Bedrijven zullen zich waarschijnlijk richten op meer gefragmenteerde Europese regio's en op zoek gaan naar mogelijkheden in het buitenland. Ze zullen zich ook concentreren op meer diverse producten en klanten met een hogere marge. Bevestigde transatlantische fusies en overnames, waarbij grote Europese spelers betrokken zijn,  kunnen andere Europese en mondiale spelers ertoe aanzetten belangrijke stappen te zetten.’

Bron:

RaboResearch, "Changing market landscape drives M&A and European corrugated packaging consolidation", Natasha Valeeva, juli 2024.

Het rapport onderzoekt hoe veranderingen in het Europese concurrentielandschap en hoe consolidatiefactoren de fusie- en  overnameactiviteiten beïnvloeden en verdere consolidatie stimuleren. Het rapport analyseert ook trends die fusie- en overnamestrategieën vormgeven en  hun implicaties voor bedrijven in de sector.