‘De PPWR en Plastic Norm roepen vooral vragen op’

André de Koning en Rik Keessen (Mountain), Roland ten Klooster (Plato product consultants en Universiteit Twente) en Costas Papaikonomou (Una Terra Venture Capital Fund, RE8EL en Micvac) zijn de initiatiefnemers van The Packaging Iceberg: een kennis- en netwerkevent over de PPWR, de Ecodesign Directive en de Plastic Norm. ‘Uit gesprekken met onze relaties bleek dat veel bedrijven – van heel groot tot relatief klein – onvoldoende inzicht hebben in wat de regelgeving inhoudt en wat de impact is op hun bedrijfsvoering. En relaties die al meer weten, lijken soms te verlammen, terwijl je juist nu moet werken aan je relevantie voor je business, merken en  consumenten’, aldus André de Koning.
Onlangs kwamen vertegenwoordigers van toonaangevende FMCG- en retailbedrijven naar Utrecht om geïnformeerd te worden over de regelingen en met vakgenoten van gedachten te wisselen over de impact, bedreigingen en kansen.

Tekst gaat verder onder de foto.

The Packaging Iceberg: een kennis- en netwerkevent over de PPWR, de Ecodesign Directive en de Plastic Norm.

2027: implementatie Plastic Norm

Roland ten Klooster ging tijdens zijn presentatie in op de grote impact die de invoering van de PPWR en de Nederlandse regelingen zullen hebben op bedrijven. ‘Om aan de nieuwe duurzaamheidseisen te voldoen, moet je je verpakkingsstrategie(ën) herzien en dat vereist ongetwijfeld aanzienlijke investeringen in bijvoorbeeld aanpassingen aan machinelijnen. Voor kleine en middelgrote ondernemingen kan dit een zware financiële last zijn.’
In 2027 verplicht de Nationale Circulaire Plastic Norm (NCPN) Nederlandse kunststofverwerkers dat zij 15% recyclaat toepassen in hun producten voor de Nederlandse markt, en 30%  in 2030. Een hele uitdaging, vindt Ten Klooster. ‘Immers, de huidige recyclinginfrastructuur is in veel Europese landen nog niet voldoende ontwikkeld om de verwachte toename in  gerecyclede materialen te verwerken. Dit kan leiden tot knelpunten in de recyclingketen en inefficiency bij het terugwinnen van verpakkingsafval.’
Deze regeling geldt bovendien alleen voor Nederland. ‘De  implementatie van deze regeling zal dus ook leiden tot ongelijkheden en concurrentienadelen voor bedrijven.’
Voor FMCG- en retailbedrijven betekent deze Nederlandse regeling dat zij (nog) meer verantwoording moeten afleggen over hun product-verpakkingscombinaties. Per product moet dit worden vastgelegd in een gedetailleerd dossier. ‘Een hels karwei voor wie nog niet begonnen was.’ Hij waarschuwt: ‘Bij een inspectie moet je echt kunnen uitleggen waarom jouw verpakking niet met minder materiaal toekan. Wie zijn rapportages niet op orde heeft, riskeert een fikse boete.’

Innovatie versus consumentengedrag

De productie van verpakkingsafval voorkomen en hergebruik van  verpakkingen, recycling en andere vormen van terugwinning van verpakkingsafval bevorderen, vraagt om innovatieve oplossingen, benadrukte Costas Papaikonomou in zijn presentatie. ‘Een product-verpakkingscombinatie ontwikkelen die zowel functioneel als duurzaam is en er óók nog  verleidelijk uitziet? Dat is een behoorlijke uitdaging en niet alleen op technologisch vlak. Uiteindelijk moet de consument jouw nieuwe, duurzame product wel kopen en dus mag je geen concessies doen aan bijvoorbeeld gebruiksgemak. Zijn er om jouw nieuwe, maar duurzame verpakking te openen nu twee handelingen nodig in plaats van één? Vergeet het dan maar. De consument hecht op dat moment nul waarde aan duurzaamheid, maar ziet alleen een mindere kwaliteit.’

Merk- en designeffectiviteit

‘Onze vervangingseconomie is het eigenlijke probleem, dát is de oorzaak van deze plastic afvalproblematiek’, aldus André de Koning in zijn presentatie. ‘Het is goed dat we er alles aan proberen te doen om de enorme hoeveelheid plastic afval te reduceren, maar deze wet- en regelgeving roept vooral vragen op en wringt met de wetmatigheden van merk- en  designeffectiviteit. De merkwaarde van de verpakking is voor de wetgever blijkbaar een non-issue. De kleur van de verpakking, vorm en de distinctive assets zorgen samen voor onderscheidend vermogen van een merk. Het zijn de usp’s waar de shopper niet omheen kan. Is de verpakking van jouw A-merk altijd zwart geweest, dan kun je daar niet zonder gevolgen van afstappen. Hoe slecht die zwarte inkt ook is voor het milieu.’
De Koning adviseert dan ook twee checklists te maken: een met de do’s en don’ts voor wat betreft materialen, vorm en kleur, en een tweede met de usp’s. ‘De consument beslist in een split-second voor het schap welk product hij pakt. Herkenbaarheid is goud.’

Tekst gaat verder onder de foto.

Helaas blijkt de merkwaarde van een verpakking voor de wetgever een non-issue.

Vooral vragen

‘Wie gaat dit monitoren?’, ‘Er komt zoveel op ons af, waar moeten we beginnen?’, ‘Een uitgebreid dossier voor elk verpakt product binnen ons immense assortiment? Dan maar een boete!’ Het is een greep uit de reacties die deze middag te horen waren. De recent door de Europese Commissie goedgekeurde PPWR en de actuele Nederlandse regelgeving, markeren weliswaar een belangrijke stap richting een circulaire economie, maar roepen vooral nog veel vragen op. ‘Als alles daadwerkelijk doorgaat over twee jaar, staat de wereld op z’n kop’, concludeert Ten Klooster.

De PPWR en de Nederlandse regelingen zullen grote impact hebben op bedrijven.