Brinkers Food wil duurzame glasverpakking introduceren

Van eenmalig naar meermalig glas

Floor Stefess (24), derdejaars van de Master Industrieel Ontwerpen (Universiteit Twente), deed haar afstudeeropdracht bij Brinkers Food, producent van biologische en fairtrade chocopasta met wereldwijde export. Bernd Brinkers, vijfde generatie van het in 1889 opgerichte familiebedrijf, is haar begeleider. Hij is verantwoordelijk voor automatisering, digitalisering en duurzaamheid: ‘We willen zo duurzaam mogelijk werken en het zou mooi zijn als we van eenmalig glas naar meermalig kunnen overstappen. Maar als relatief kleine speler in deze markt kan dat alleen via samenwerking, want een gesloten systeem is niet mogelijk. We zijn te klein en de distributie is te verspreid. De vraag is wat wij kunnen bereiken qua verpakking en hergebruik.’ Brinkers benadrukt dat afvullen in de winkel, in herbruikbaar glas, geen optie is. De aard van het product maakt dat de afvultemperatuur veel invloed heeft. ‘Die controle heb je niet in de winkel en bovendien heb je geen zicht op de hygiëne.’

De circulaire keten

Stefess onderzocht hoe een ecosysteem kan worden opgezet, waarin partijen samenwerken om een herbruikbare glasverpakking te introduceren. Hiervoor bracht zij eerst de huidige lineaire keten van het eigen merk (niet van de private labels die ze ook produceren) in kaart. Stefess: ‘Het is een puur lineair systeem, van pastaproducent tot aan glasrecycler of afvalverwerking.’ (zie afbeelding 1)

Afbeelding 1: het lineaire ecosysteem

Vervolgens onderzocht zij de impact van de introductie van een herbruikbare verpakking. Stefess: ‘Ik analyseerde partijen en taken binnen een ecosysteem, waarin herbruikbare verpakkingen worden gebruikt. Het werd al snel duidelijk dat er een circulaire keten ontstaat door de toevoeging van een retourstroom. In deze retourstroom is zowel de motivatie van de consument als de samenwerking van alle partijen in de keten cruciaal.’ (zie afbeelding 2)

Afbeelding 2: het circulaire ecosysteem

Toetsen van het raamwerk

De analyse resulteerde in een raamwerk dat ondersteuning biedt door het complexe ecosysteem compact te visualiseren. Stefess: ‘Ik heb het raamwerk getoetst voor de waardeketen van Brinkers Food. Hiervoor heb ik interactieve sessies uitgevoerd met Brinkers Food, een Nederlandse retailer, een biologische winkel en een grote Duitse glasproducent. Op deze manier kon vanuit verschillende perspectieven de rollenverdeling binnen de keten in kaart gebracht worden. Hieruit volgde al snel dat bepaalde taken initieel niet verdeeld zijn, bijvoorbeeld de reiniging-gerelateerde taken. Je hebt daarom, in het geval van Brinkers Food, een reinigingsfaciliteit nodig.’ Door de resultaten te combineren in het opgestelde raamwerk, ontstond er een ecosysteemconfiguratie, passend voor de waardeketen van Brinkers Food (zie afbeelding 3).

Afbeelding 3: het takenverdelingsoverzicht. De doorzichtige vakken zijn taken die niet zijn toegewezen.

Samenwerking noodzakelijk

Omdat Brinkers als partij te klein is, zou in een ecosysteem samenwerking met andere voedselproducenten en retailers noodzakelijk zijn. Alleen dan zal er voldoende volume zijn om een rendabel systeem op te zetten. Stefess: ‘Je hebt afstemming nodig wat betreft samenwerking en standaarden tussen partijen in de keten. Hiervoor moet de huidige keten samenkomen, en waar nodig, andere partijen betrekken.’

Vijf fases

Het onderzoek van Stefess is afgerond met het opstellen van een roadmap voor de introductie van het ecosysteem. Ze onderscheidt vijf fases. ‘De eerste is alle partijen om tafel krijgen, een coalition of the willing. Fase 2 is het vestigen van een ecosysteem door middel van het raamwerk. In fase 3 kijk je naar details, zoals het verpakkingsdesign, het reinigen en een financieel systeem. Fase 4 is de implementatie en fase 5 de opschaling.’

Conclusie